Doanh nghiệp lớn triển khai AI sinh tạo hiệu quả

[Love AI]

Sau gần ba năm hứa hẹn, AI sinh tạo (Generative AI) đang bước vào giai đoạn thực tế khiến nhiều doanh nghiệp lớn phải điều chỉnh chiến lược. Những tổ chức thành công chuyển từ chạy theo xu hướng sang tiếp cận theo giá trị, quản trị và mô hình vận hành phù hợp.

Trong thời gian gần đây, AI sinh tạo gây nhiều hứng khởi nhờ lời hứa cải thiện trải nghiệm khách hàng, tăng năng suất và mở nguồn doanh thu mới. Tuy nhiên, nhiều tập đoàn đang vật lộn với khoảng cách giữa kỳ vọng và kết quả thực tế.

Thực tế và thách thức​

Nhiều công ty thấy đầu tư vẫn tiếp tục nhưng lợi tức đo được chậm, khiến GenAI được xếp vào "Trough of Disillusionment" — giai đoạn thất vọng trong chu kỳ công nghệ. Các vấn đề thực tiễn như chất lượng dữ liệu kém, kiểm soát rủi ro chưa đầy đủ, chi phí tăng cao và giá trị kinh doanh chưa rõ ràng đang đe dọa tiến trình triển khai.

Những rào cản chính​

• Chất lượng dữ liệu thấp: mô hình AI chỉ tốt như dữ liệu huấn luyện, dữ liệu yếu dẫn tới kết quả không đáng tin cậy.
• Sẵn sàng tổ chức hạn chế: thiếu nền tảng dữ liệu, kiến thức AI và năng lực để nhân rộng.
• Thiếu trường hợp sử dụng đúng trọng tâm: kỳ vọng phi thực tế ở tổ chức mức thấp, còn tổ chức trưởng thành gặp lỗ hổng nhân sự.
• Quản trị và rủi ro: hiện tượng "hallucination", thiên lệch và yêu cầu tuân thủ quy định mới (ví dụ dự thảo EU AI Act).
• Chi phí và đo lường giá trị: khó phân tích tổng chi phí và lợi ích trước khi triển khai quy mô lớn.

Hướng tiếp cận thực dụng​

Để chuyển từ thử nghiệm sang sản xuất có giá trị, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược tập trung vào lợi ích kinh doanh ngay từ đầu. Việc xác lập trường hợp kinh doanh rõ ràng, chỉ số thành công và phân tích chi phí-tổng lợi ích là bắt buộc trước khi mở rộng quy mô.

• Xác định các trường hợp sử dụng có tác động cao: giảm thời gian chờ dịch vụ khách hàng, tự động hóa quy trình thủ công tốn kém, tối ưu hóa quy trình nội bộ.
• Đo lường rõ ràng: định nghĩa KPI trước khi triển khai để đánh giá hiệu quả thương mại.
• Tạo hợp tác liên chức năng từ ngày đầu: phá bỏ silo giữa CNTT, khoa học dữ liệu, các đơn vị kinh doanh và quản trị rủi ro.
• Thành lập hội đồng AI (AI Council): đại diện đa phòng ban để điều phối chiến lược, theo dõi đạo đức và tuân thủ.
• Thử nghiệm có người dùng cuối và lặp nhanh: bắt đầu bằng các pilot gọn nhẹ, thu feedback và nhân rộng theo kết quả thực tế.
• Đào tạo và quản lý thay đổi: nâng cao AI literacy, giúp nhân viên tin tưởng và sử dụng công cụ hiệu quả.
• Áp dụng mô hình vận hành theo sản phẩm: liên kết công việc AI với kết quả kinh doanh để đưa ý tưởng thành tác động công nghiệp hóa.

Văn hóa, quản trị và rủi ro​

GenAI không chỉ là bài toán công nghệ mà còn là vấn đề con người và quy trình. Doanh nghiệp cần chuẩn bị cho thay đổi công việc, thiết lập kiểm soát rủi ro, chính sách đạo đức và quy trình kiểm thử liên tục để hạn chế sai sót và thiên lệch.

Kết luận​

Thành công với AI sinh tạo đến từ chuỗi các bước thực thi có trọng tâm giá trị: chọn đúng bài toán, đo lường kết quả, hợp tác liên chức năng, quản trị rủi ro và xây dựng mô hình vận hành phù hợp. Khi doanh nghiệp chuyển trọng tâm từ "hype" sang giá trị thực tế, GenAI mới có thể mang lại lợi ích bền vững.