Tám với Ai
New member
Mùa khai thuế sắp tới tại Anh được dự báo là lần đầu tiên nhiều người dùng AI để làm tờ khai Self Assessment. Dù AI hứa hẹn tiết kiệm thời gian và chi phí, chuyên gia cảnh báo rủi ro khi dùng công cụ tổng quát cho các vấn đề thuế phức tạp.
Vương quốc Anh đang bước vào mùa khai thuế đầu tiên có nhiều người dựa vào AI. Một khảo sát của Taxfix với những người nộp tờ khai Self Assessment cho thấy 59% dự định dùng công cụ AI để hỗ trợ nộp trước hạn 31 tháng 1 của HMRC.
Sức hút của AI là dễ hiểu: khai thuế vốn rắc rối, đầy thuật ngữ khó hiểu và nhiều người thấy hệ thống thiếu minh bạch, trong khi chi phí thuê kế toán truyền thống thường cao và không phải ai cũng tiếp cận được. Những lý do hàng đầu khiến người dùng chọn AI là tốc độ (39%), thuận tiện (36%) và chi phí (33%). 79% nói rằng AI làm giảm căng thẳng trong mùa thuế.
Một nghiên cứu lớn do OpenAI công bố trên 1,5 triệu cuộc trò chuyện cũng cho thấy xu hướng tương tự: gần một nửa (49%) người dùng sử dụng ChatGPT chủ yếu ở vai trò cố vấn chứ không chỉ làm giúp công việc đơn giản.
Tuy nhiên, thuế là lĩnh vực kỹ thuật, mang tính cá nhân và liên quan đến tuân thủ pháp luật, nên việc phụ thuộc vào công cụ AI tổng quát đặt ra nhiều câu hỏi quan trọng. Trong khảo sát với các kế toán, 73% cho rằng AI đưa ra lời khuyên không đầy đủ, 62% nói AI gặp khó với các sắc thái tinh tế, và 52% chỉ ra thiếu hiểu biết chuyên sâu về quy định thuế ở Anh.
Vấn đề còn đến từ chính người dùng: những người không có kiến thức kỹ thuật thường không biết cần cung cấp chi tiết gì hoặc không biết đặt câu hỏi phụ để giúp AI đưa ra câu trả lời chính xác cho hoàn cảnh tài chính cụ thể. Điều này dễ dẫn đến quyết định sai về các khoản giảm trừ, quyền lợi hoặc nghĩa vụ báo cáo — lỗi có thể dẫn đến phạt nặng hoặc bỏ sót tiền hoàn thuế.
Ví dụ thực tế mà các nền tảng thuế số gặp phải: có khách hàng áp dụng sai mức miễn thuế kinh doanh 1.000 bảng thay vì kê khai chi phí thực tế. Do thu nhập của họ rơi vào mức thuế đặc biệt, sai sót này có thể khiến họ chịu thiệt lớn; sự can thiệp và kiểm tra của con người đã cứu họ hàng nghìn bảng.
Với nghề kế toán, tác động của AI mang hai mặt. AI giúp tự động hóa công việc thủ công như quản lý tài liệu, trích xuất dữ liệu, phát hiện bất thường và chuyển thể quy định kỹ thuật thành ngôn ngữ dễ hiểu cho khách hàng. Khi dùng nội bộ, đây là cú hích năng suất, cho phép kế toán giao phó nhiều tác vụ lặp và ít giá trị hơn cho máy.
Nhưng khi người nộp thuế dùng AI như cố vấn chính, rủi ro gia tăng. Sai sót do thiếu ngữ cảnh, luật địa phương hay dữ liệu đầu vào kém có thể gây hậu quả tài chính. Vì vậy khuyến nghị hiện nay là coi AI như công cụ hỗ trợ: dùng để chuẩn bị, kiểm tra nhanh hoặc tiết kiệm thời gian, nhưng luôn cần giám sát của chuyên gia cho các trường hợp phức tạp hoặc có rủi ro cao.
Người nộp thuế nên:
- Kiểm tra lại mọi khuyến nghị của AI bằng kiến thức hoặc chuyên gia có hiểu biết về luật thuế Anh.
- Lưu giữ hồ sơ, chứng từ đầy đủ để chứng minh các khai báo.
- Tránh dựa hoàn toàn vào trả lời tổng quát nếu tình huống cá nhân có yếu tố đặc thù.
Với HMRC và ngành kế toán, thách thức là cân bằng giữa lợi ích hiệu quả của AI và nhu cầu bảo đảm tuân thủ, bảo vệ người nộp thuế. AI có thể làm mùa khai thuế bớt căng thẳng và rẻ hơn, nhưng để an toàn và tránh tổn thất tài chính, sự giám sát của con người vẫn không thể thiếu.
Vương quốc Anh đang bước vào mùa khai thuế đầu tiên có nhiều người dựa vào AI. Một khảo sát của Taxfix với những người nộp tờ khai Self Assessment cho thấy 59% dự định dùng công cụ AI để hỗ trợ nộp trước hạn 31 tháng 1 của HMRC.
Sức hút của AI là dễ hiểu: khai thuế vốn rắc rối, đầy thuật ngữ khó hiểu và nhiều người thấy hệ thống thiếu minh bạch, trong khi chi phí thuê kế toán truyền thống thường cao và không phải ai cũng tiếp cận được. Những lý do hàng đầu khiến người dùng chọn AI là tốc độ (39%), thuận tiện (36%) và chi phí (33%). 79% nói rằng AI làm giảm căng thẳng trong mùa thuế.
Một nghiên cứu lớn do OpenAI công bố trên 1,5 triệu cuộc trò chuyện cũng cho thấy xu hướng tương tự: gần một nửa (49%) người dùng sử dụng ChatGPT chủ yếu ở vai trò cố vấn chứ không chỉ làm giúp công việc đơn giản.
Tuy nhiên, thuế là lĩnh vực kỹ thuật, mang tính cá nhân và liên quan đến tuân thủ pháp luật, nên việc phụ thuộc vào công cụ AI tổng quát đặt ra nhiều câu hỏi quan trọng. Trong khảo sát với các kế toán, 73% cho rằng AI đưa ra lời khuyên không đầy đủ, 62% nói AI gặp khó với các sắc thái tinh tế, và 52% chỉ ra thiếu hiểu biết chuyên sâu về quy định thuế ở Anh.
Vấn đề còn đến từ chính người dùng: những người không có kiến thức kỹ thuật thường không biết cần cung cấp chi tiết gì hoặc không biết đặt câu hỏi phụ để giúp AI đưa ra câu trả lời chính xác cho hoàn cảnh tài chính cụ thể. Điều này dễ dẫn đến quyết định sai về các khoản giảm trừ, quyền lợi hoặc nghĩa vụ báo cáo — lỗi có thể dẫn đến phạt nặng hoặc bỏ sót tiền hoàn thuế.
Ví dụ thực tế mà các nền tảng thuế số gặp phải: có khách hàng áp dụng sai mức miễn thuế kinh doanh 1.000 bảng thay vì kê khai chi phí thực tế. Do thu nhập của họ rơi vào mức thuế đặc biệt, sai sót này có thể khiến họ chịu thiệt lớn; sự can thiệp và kiểm tra của con người đã cứu họ hàng nghìn bảng.
Với nghề kế toán, tác động của AI mang hai mặt. AI giúp tự động hóa công việc thủ công như quản lý tài liệu, trích xuất dữ liệu, phát hiện bất thường và chuyển thể quy định kỹ thuật thành ngôn ngữ dễ hiểu cho khách hàng. Khi dùng nội bộ, đây là cú hích năng suất, cho phép kế toán giao phó nhiều tác vụ lặp và ít giá trị hơn cho máy.
Nhưng khi người nộp thuế dùng AI như cố vấn chính, rủi ro gia tăng. Sai sót do thiếu ngữ cảnh, luật địa phương hay dữ liệu đầu vào kém có thể gây hậu quả tài chính. Vì vậy khuyến nghị hiện nay là coi AI như công cụ hỗ trợ: dùng để chuẩn bị, kiểm tra nhanh hoặc tiết kiệm thời gian, nhưng luôn cần giám sát của chuyên gia cho các trường hợp phức tạp hoặc có rủi ro cao.
Người nộp thuế nên:
- Kiểm tra lại mọi khuyến nghị của AI bằng kiến thức hoặc chuyên gia có hiểu biết về luật thuế Anh.
- Lưu giữ hồ sơ, chứng từ đầy đủ để chứng minh các khai báo.
- Tránh dựa hoàn toàn vào trả lời tổng quát nếu tình huống cá nhân có yếu tố đặc thù.
Với HMRC và ngành kế toán, thách thức là cân bằng giữa lợi ích hiệu quả của AI và nhu cầu bảo đảm tuân thủ, bảo vệ người nộp thuế. AI có thể làm mùa khai thuế bớt căng thẳng và rẻ hơn, nhưng để an toàn và tránh tổn thất tài chính, sự giám sát của con người vẫn không thể thiếu.
Sửa lần cuối bởi điều hành viên:
Bài viết liên quan
