Tám với Ai
New member
AI tiêu thụ điện, nước và gây phát thải carbon ở mức nhìn có vẻ nhỏ so với tổng cầu toàn cầu — nhưng con số tuyệt đối và tác động tập trung tại địa phương vẫn rất đáng chú ý. Bài viết so sánh các con số để giúp bạn thấy AI nằm đâu trong bức tranh lớn.
Phần một của loạt bài "Bình tĩnh và đếm kilowatt" đã cho thấy các câu lệnh gửi tới AI chỉ chiếm một phần nhỏ trong lượng điện năng tiêu thụ hàng ngày của mỗi người. Nhưng khi OpenAI một mình xử lý hơn 2,5 tỷ câu lệnh mỗi ngày từ hàng trăm triệu người dùng, tổng mức tiêu thụ điện trên quy mô toàn cầu trông như thế nào?
Nhìn vào tổng thể là nơi nhiều bài viết bi quan bỏ sót: AI phải được đặt trong bối cảnh sử dụng tài nguyên toàn cầu. Để so sánh dễ hiểu, bài viết tổng hợp lượng điện tiêu thụ hàng năm của nhiều hạng mục liên quan và thú vị.
Rõ ràng AI chỉ là một phần rất nhỏ trong tổng lượng điện tiêu thụ ở mức cá nhân hoặc toàn cầu, và còn thua cả các công nghệ tưởng chừng vô hại như Wi‑Fi. Tuy vậy điều đó không có nghĩa là con số tuyệt đối không lớn — nếu Wi‑Fi là một quốc gia, mức tiêu thụ điện của nó sẽ nằm trong top 50.
AI đang trong giai đoạn tăng trưởng rất nhanh, điều thường thấy với công nghệ mang tính chuyển đổi. Lấy ví dụ tivi: vào những năm 1980, lượng điện tiêu thụ của tivi từng ở mức tương đương với mức năng lượng của AI ngày nay theo tỷ lệ đầu người.
Trên thực tế, điện năng dùng cho trung tâm dữ liệu toàn cầu hiện khoảng 415 TWh mỗi năm và AI chỉ chiếm khoảng 10–20% con số này. Hơn 50% là cho doanh nghiệp và chính phủ (lưu trữ đám mây doanh nghiệp, ngân hàng trực tuyến, dịch vụ chính phủ số), còn streaming video chiếm khoảng 15% và các ảnh từ điện thoại thông minh lưu trên mây chiếm khoảng 0,2%.
Tăng trưởng tổng thể không có dấu hiệu chậm lại: điện năng cho trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ tăng gấp đôi trước cuối thập niên, phần lớn nhu cầu tăng thêm sẽ đến từ AI. Dù AI có chiếm phần lớn trong điện năng trung tâm dữ liệu tương lai, nó vẫn là một phần nhỏ so với tiêu thụ điện toàn cầu. Đồng thời, các công nghệ khác như 5G hay xe điện đang tăng nhanh; xe điện có thể tiêu thụ nhiều gấp khoảng 100 lần so với mức AI dùng hiện nay.
Về nước làm mát, quy mô cũng vừa nhỏ vừa lớn tùy góc nhìn. Một lần xả bồn vệ sinh sau khi đọc bài này có thể cung cấp nước làm mát cho khoảng 10 câu lệnh mỗi ngày trong gần 5 năm. Một chai nước 500 ml có thể cung cấp làm mát cho khoảng 2.000 câu lệnh, còn 100 gigalit nước dùng cho làm mát trung tâm dữ liệu mỗi năm tương đương với lượng nước tưới sân golf trong thời tiết mưa. Chúng ta không nên lãng phí nước, nhưng trung tâm dữ liệu (và AI) không phải là mục tiêu cắt giảm hàng đầu.
Về dấu chân carbon, một câu lệnh trung bình gây khoảng 0,03 gram CO2 tương đương — gần bằng lượng CO2 bạn thở ra trong một hơi. 10 câu lệnh mỗi ngày tương đương lượng khí thải từ một ngọn nến trong tiệc sinh nhật trẻ 1 tuổi hoặc việc cho xe nổ máy không tải trong chưa đầy một giây. Tôi cũng ước lượng được 100 triệu câu lệnh là một "Zamboni year", với khoảng một phần tư trong đó phát sinh từ Canada.
Tổng cộng, lượng phát thải hàng năm tương ứng với tiêu thụ điện do AI chiếm khoảng 0,07% tổng phát thải toàn cầu — một tỷ lệ rất nhỏ trong bức tranh lớn, tương tự ngành đi chung xe. Nhưng 0,07% của một con số rất lớn vẫn là lượng CO2 đáng kể, và mức này đặt AI ngang hàng với cả một quốc gia như Đan Mạch.
Câu chuyện môi trường quan trọng nhất của AI không phải là lượng điện của từng câu lệnh cá nhân mà là tác động lớn, tập trung từ các trung tâm dữ liệu đối với các thị trấn và hệ sinh thái nơi chúng được xây dựng. Những ảnh hưởng địa phương này mới là điều cần được bàn sâu hơn — chủ đề sẽ tiếp tục trong phần ba của loạt bài "Bình tĩnh và đếm kilowatt".
Nguồn: https://www.techradar.com/ai-platfo...-carbon-footprints-stack-up-on-a-global-scale
Phần một của loạt bài "Bình tĩnh và đếm kilowatt" đã cho thấy các câu lệnh gửi tới AI chỉ chiếm một phần nhỏ trong lượng điện năng tiêu thụ hàng ngày của mỗi người. Nhưng khi OpenAI một mình xử lý hơn 2,5 tỷ câu lệnh mỗi ngày từ hàng trăm triệu người dùng, tổng mức tiêu thụ điện trên quy mô toàn cầu trông như thế nào?
Nhìn vào tổng thể là nơi nhiều bài viết bi quan bỏ sót: AI phải được đặt trong bối cảnh sử dụng tài nguyên toàn cầu. Để so sánh dễ hiểu, bài viết tổng hợp lượng điện tiêu thụ hàng năm của nhiều hạng mục liên quan và thú vị.
Rõ ràng AI chỉ là một phần rất nhỏ trong tổng lượng điện tiêu thụ ở mức cá nhân hoặc toàn cầu, và còn thua cả các công nghệ tưởng chừng vô hại như Wi‑Fi. Tuy vậy điều đó không có nghĩa là con số tuyệt đối không lớn — nếu Wi‑Fi là một quốc gia, mức tiêu thụ điện của nó sẽ nằm trong top 50.
AI đang trong giai đoạn tăng trưởng rất nhanh, điều thường thấy với công nghệ mang tính chuyển đổi. Lấy ví dụ tivi: vào những năm 1980, lượng điện tiêu thụ của tivi từng ở mức tương đương với mức năng lượng của AI ngày nay theo tỷ lệ đầu người.
Trên thực tế, điện năng dùng cho trung tâm dữ liệu toàn cầu hiện khoảng 415 TWh mỗi năm và AI chỉ chiếm khoảng 10–20% con số này. Hơn 50% là cho doanh nghiệp và chính phủ (lưu trữ đám mây doanh nghiệp, ngân hàng trực tuyến, dịch vụ chính phủ số), còn streaming video chiếm khoảng 15% và các ảnh từ điện thoại thông minh lưu trên mây chiếm khoảng 0,2%.
Tăng trưởng tổng thể không có dấu hiệu chậm lại: điện năng cho trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ tăng gấp đôi trước cuối thập niên, phần lớn nhu cầu tăng thêm sẽ đến từ AI. Dù AI có chiếm phần lớn trong điện năng trung tâm dữ liệu tương lai, nó vẫn là một phần nhỏ so với tiêu thụ điện toàn cầu. Đồng thời, các công nghệ khác như 5G hay xe điện đang tăng nhanh; xe điện có thể tiêu thụ nhiều gấp khoảng 100 lần so với mức AI dùng hiện nay.
Về nước làm mát, quy mô cũng vừa nhỏ vừa lớn tùy góc nhìn. Một lần xả bồn vệ sinh sau khi đọc bài này có thể cung cấp nước làm mát cho khoảng 10 câu lệnh mỗi ngày trong gần 5 năm. Một chai nước 500 ml có thể cung cấp làm mát cho khoảng 2.000 câu lệnh, còn 100 gigalit nước dùng cho làm mát trung tâm dữ liệu mỗi năm tương đương với lượng nước tưới sân golf trong thời tiết mưa. Chúng ta không nên lãng phí nước, nhưng trung tâm dữ liệu (và AI) không phải là mục tiêu cắt giảm hàng đầu.
Về dấu chân carbon, một câu lệnh trung bình gây khoảng 0,03 gram CO2 tương đương — gần bằng lượng CO2 bạn thở ra trong một hơi. 10 câu lệnh mỗi ngày tương đương lượng khí thải từ một ngọn nến trong tiệc sinh nhật trẻ 1 tuổi hoặc việc cho xe nổ máy không tải trong chưa đầy một giây. Tôi cũng ước lượng được 100 triệu câu lệnh là một "Zamboni year", với khoảng một phần tư trong đó phát sinh từ Canada.
Tổng cộng, lượng phát thải hàng năm tương ứng với tiêu thụ điện do AI chiếm khoảng 0,07% tổng phát thải toàn cầu — một tỷ lệ rất nhỏ trong bức tranh lớn, tương tự ngành đi chung xe. Nhưng 0,07% của một con số rất lớn vẫn là lượng CO2 đáng kể, và mức này đặt AI ngang hàng với cả một quốc gia như Đan Mạch.
Câu chuyện môi trường quan trọng nhất của AI không phải là lượng điện của từng câu lệnh cá nhân mà là tác động lớn, tập trung từ các trung tâm dữ liệu đối với các thị trấn và hệ sinh thái nơi chúng được xây dựng. Những ảnh hưởng địa phương này mới là điều cần được bàn sâu hơn — chủ đề sẽ tiếp tục trong phần ba của loạt bài "Bình tĩnh và đếm kilowatt".
Nguồn: https://www.techradar.com/ai-platfo...-carbon-footprints-stack-up-on-a-global-scale
Bài viết liên quan
