Đến lúc mang dấu gạch ngang dài trở lại

Love AI

New member
Dấu gạch ngang dài (em dash) từng bị xem là “dấu vết” của ChatGPT, nên nhiều người né tránh. Giờ thì điều đó không còn chắc chắn nữa — và đã đến lúc chúng ta bắt đầu dùng lại em dash một cách thoải mái.

PB5R692ChqyHSzKEtqDyYe-2560-80.jpg


ChatGPT rất thích dùng em dash — giống như chó Labrador yêu quả banh tennis: nhiệt tình, vô tội vạ và không biết khi nào nên dừng lại.

Chính vì thói quen đó mà khi thấy một em dash xuất hiện trong email, bài viết hay tin nhắn, nhiều người từng coi đó là manh mối cho thấy ChatGPT đã tham gia tạo nội dung. Nhưng thời thế đã khác — dấu hiệu đó không còn đáng tin cậy nữa, và thật ra, chúng ta nên chấm dứt việc tự kiểm duyệt phong cách vì nỗi sợ AI.

Nhiều người tránh dùng em dash vì lo sợ liên tưởng tới nội dung do AI viết. Tuy nhiên, một số tài liệu về phong cách vẫn coi em dash là một dấu câu hợp lệ. Ví dụ, AP Stylebook gọi em dash là "dấu câu hợp lệ" và nhắc rằng nó tồn tại từ lâu trước khi có ChatGPT.

Về mặt kỹ thuật, em dash (—) thường dùng để bao quanh mệnh đề hoặc tách phần câu tạo điểm nhấn mạnh. Trong khi đó, en dash (–) ngắn hơn thường dùng để chỉ khoảng (ví dụ: trang 36–39). Cá nhân tôi hay thích en dash để nối ý và tạo ngắt nhịp, nhưng việc ghét em dash chỉ vì AI là điều không nên.

Người dùng đã học cách huấn luyện ChatGPT không dùng em dash bằng các chỉ dẫn như "không được dùng em dash" — và model phần lớn tuân theo. Dù vậy, đôi khi nó vẫn quên và dùng trở lại. Quan trọng hơn, những người dùng ChatGPT thường xuyên biết cách tạo nội dung mà không để lại em dash ngay từ đầu.

Vậy có cách nào đáng tin để phân biệt chắc chắn văn bản do AI viết hay do người viết không? Câu trả lời ngắn gọn là: không — ít nhất là không một cách chắc chắn.

Bạn có thể tìm thấy vài dấu hiệu nhỏ như khuynh hướng so sánh đối lập liên tục ("là X, không phải Y"), hoặc những câu ngắn gọn, dồn dập để giữ nhịp bài. Một người dùng Reddit còn nhận xét rằng AI "nhấn mạnh mọi thứ vì nó không biết cái nào quan trọng" — nếu thấy quá nhiều thứ được nhấn mạnh, đó có thể là tín hiệu.

Tôi đã hỏi trực tiếp ChatGPT liệu có cách pháp y nào để chứng minh chắc chắn một văn bản do nó viết không. Câu trả lời thẳng thắn: "Không thể chắc chắn. Hiện không có phương pháp pháp y đáng tin để chứng minh văn bản được tạo bởi ChatGPT, nhất là khi con người đã chỉnh sửa dù chỉ một chút." ChatGPT cũng nêu vài dấu hiệu đáng chú ý:

  • Mỗi luận điểm đều có đối lập — ít khi thấy quan điểm mạnh mẽ không giảm nhẹ.
  • Giới thiệu và kết thúc được cấu trúc hoàn hảo, đôi khi quá gọn gàng.
  • Văn bản tránh sai sót nhỏ — trong khi lỗi vụn vặt đôi khi là dấu hiệu của con người.

Dù vậy, những dấu hiệu này rất mơ hồ và dễ bị che giấu. Và ý tưởng cố tình để lại lỗi để chứng minh mình là người thật lại là một hướng đi đáng ngại.

Tin tốt cho người viết: em dash đã trở lại. Việc ám ảnh tìm dấu hiệu AI đã làm phân tâm quá nhiều, và chúng ta không nên để AI quyết định cách mình viết. Hãy dùng công cụ nào phù hợp với phong cách và mục tiêu truyền đạt — nếu em dash giúp câu văn rõ ràng hoặc nhấn mạnh, cứ dùng nó.

Kết luận: đừng bỏ em dash chỉ vì sợ bị gọi là văn bản do AI. Chọn dấu câu theo phong cách và hiệu quả truyền tải — đấy mới là điều quan trọng.
 
Back
Top